Vreugde uit gehoorzaamheid

Gemeente van onze Heer Jezus Christus,

Natuurlijk maakt Jezus er een feest van.
Als de bruiloft in het water dreigt te vallen, dan redt Jezus.
Hij redt de naam van de bruidspaar,
de naam van de ceremonie–meester.
Want stel je voor dat zij voor altijd bekend zouden staan,
als die gierige mensen, die te weinig inkochten.
Geen leuke trouwdag om op terug te kijken,
en einde carrière wedding–planner.
Natuurlijk redt Jezus het feest, en hun naam.
En de meesten zullen het niet eens door hebben gehad.

En natuurlijk maakt Jezus de beste wijn, die het hart verheugd.
Er zit iets feestelijks in God.
Iets plezierigs en overdadigs; Hij pakt graag uit.
Met fantastische bossen, zeker als ze zo mooi besneeuwd zijn.
Met prachtige landschappen die bijna niemand ziet.
Zoveel moois, alleen al op die dunbevolkte gebieden;
zinloze schoonheid, zou je zeggen.
Maar dat is hoe God strooit met goedheid. Het is er gewoon.
Goedheid, en heerlijkheid, en blijheid,
God strooit het royaal rond.
Jezus laat daarmee zien wie God is.
“hij toonde zo zijn grootheid en zijn leerlingen geloofden in hem” (11b)
Het is de grootheid van God die hij laat zien.
De grootheid die in psalmen bezongen wordt: Ps 104:13–15
“U bevloeit de bergen vanuit uw hoge zalen,
de aarde wordt verzadigd en vruchtbaar:
gras laat u groeien voor het vee en gewassen die de mens moet verbouwen.
en wijn die het mensenhart verheugt,
geurige olie die het gelaat doet stralen,
ja, brood dat het mensenhart versterkt.”

Deze psalm koppelt al die fijne dingen, direct aan God.
Vanuit de hemel stroomt Gods goedheid naar beneden.
Zo hebben mens en dier te eten en te drinken.
Ons plezier, ook als wijn daar de oorzaak van is, komt van boven
onze stralende huid; het komt uit de hemel.
Dus natuurlijk maakt Jezus wijn.
Om het hart nog meer te verheugen, meer plezier en geluk.
Kun je daar ooit teveel van hebben, als je de liefde viert?

Het is het eerste wonder dat Johannes opschrijft.
Hij zegt het ook met zoveel woorden:
“Dit heeft Jezus in Kana, in Galilea, gedaan als eerste wonderteken”
Zo begint hij, dit is zijn programma, dit is wat zijn levenswerk betekent:
Jezus is erop uit om te redden.
Hij wil van ons leven een feest maken.
Geeft wijn om het hart te verheugen.
Zo zet hij de toon voor zijn bediening.
Van nu tot aan de bruiloft van het Lam.

Dit is waar we gewend zijn dat het verhaal uitkomt.
Prachtig natuurlijk.

Maar doordat we zo op die uitkomst zijn gefocust,
denken we te weten wat Johannes met het verhaal wil zeggen.
We weten hoe het feest verloopt, kijken uit naar de beste wijn,
maar proeven de rest van het verhaal niet meer.

En als de clou alleen maar is: Jezus maakt er een feest van –
dan sluit dat ook wel verdacht veel aan, op wat ik wil horen.
We willen natuurlijk naar het feest,
natuurlijk wil ik geluk, een verheugd hart,
als het even kan zonder al teveel moeite.
We willen natuurlijk niet dat ons leven droog valt.
Maar zoveel gaat vandaag zo makkelijk,
dat we niet meer gewend zijn er iets voor te doen.
In dit verhaal zet Jezus mensen aan het werk, om iets te doen.

Er zijn twee details, die me op dit spoor zette:
Eentje staat in vers 6:
“Nu stonden daar voor het Joodse reinigingsritueel 6 stenen watervaten
met elk een inhoud van 2 a 3 metrete.”
Een metrete is bijna 40 liter. 6 vaten van, gemiddeld 2,5 keer 40;
samen zeg maar 600 liter.
De vaten waren van steen. Dat is gladder dan aardewerk,
en daardoor blijft het water langer schoon.
In de Joodse mondelinge wetten staat ergens
dat een afgesloten stenen watervat rein blijft tegen verontreiniging.
Dat water is nodig voor de joodse reinheidswetten.
En dat gaat dan om het wassen van je handen, van bestek.
Op het grote bruiloftsfeest waren deze watervaten in gebruik.

Jezus zet de joodse traditie, de reinheidswetten in.
En dat vind ik bijzonder.
Hij maakt wijn die het hart verheugd, uit gehoorzaamheid aan de wet.
Vreugde uit gehoorzaamheid.
Hij tovert niet zomaar geluk uit een hoge hoed,
Nee, hij doet dat aan de hand van de wetten,
die op dat moment zelfs een mengeling zijn van wat God wil,
menselijke tradities, en gezond boeren verstand.
Maar dat is wat Jezus gebruikt om het hart te verheugen.

Gehoorzaamheid dus.
En als je zo het verhaal terugleest, dan zat dat er ook al aan te komen.
De tweede aanwijzing dat het verhaal over gehoorzaamheid gaat
is dat Moeder Maria al eerder zei:
“Doe maar wat hij jullie zegt, wat het ook is.”
Van te voren zegt Maria dat we moeten luisteren naar Jezus.
Doordat bedienden luisteren naar – en doen wat Jezus zegt,
daardoor wordt het water wijn, daardoor wordt het hart verheugd.
Hij maakt vreugde uit gehoorzaamheid.

Wat betekent dat dan voor ons?
Laten dan ook wij, gewoon luisteren naar Moeder Maria,
en doen wat Jezus zegt, wat het ook is. En wat zegt Jezus dan zoal?

Een paar voorbeelden: Mat 5:29
“Als je rechteroog je op de verkeerde weg brengt,
ruk het dan uit en werp het weg.”
Ben ik gehoorzaam als het gaat om verleiding uit de weg gaan?
Kan ik stoppen met een slechte gewoonte,
kan ik halverwege een zonde mezelf tot de orde roepen?
Zeggen: dit hoort niet langer bij mij,
of is een fluister–stemmetje die de deur op een kier laat staan.
Jezus zegt: wat je op de verkeerde weg brengt: amputeren!

Een ander voorbeeld: Mat 5:39–41
“ik zeg jullie je niet te verzetten tegen wie kwaad doet,
maar wie je op de rechterwang slaat, ook de linkerwang toe te keren.
Als iemand een proces tegen je wil voeren
en je onderkleed van je wil afnemen, sta hem dan ook je bovenkleed af.
En als iemand je dwingt één mijl met hem mee te gaan,
loop er dan twee met hem op.”
Geef dus meer dan waarom is gevraagd,
ook al gebeurt dat onder druk, ook al is het oneerlijk.
Wordt je gedwongen over te werken, lever dan ook wat vakantie–uren in
Krijg je een boete, doe daar dan een gift bij voor de belastingdienst.
Misschien betekent dit ook wel om te stoppen neerkijken op Wilders,
stoppen met het zorgen maken om Donald Trump.
Zoveel van wat ze zeggen, zie ik precies omgekeerd.
Want we leren om onszelf juist niet eerst te zetten,
onze naaste en de waarheid lief te hebben,
Maar Jezus zegt: “heb je vijanden lief en bid voor wie jullie vervolgen,
alleen dan zijn jullie werkelijk kinderen van je Vader in de hemel”
Verzet je niet tegen het kwaad, maar doe goed.

Een laatste voorbeeld: Mat 6:2–4
“Wanneer je aalmoezen geeft, bazuin dat dan niet rond,
zoals de huichelaars doen in de synagoge en op straat
om door de mensen geprezen te worden.
Ik verzeker jullie: zij hebben hun loon al ontvangen.
Maar als je geeft, laat dan je linkerhand niet weten wat je rechterhand doet.
Zo blijft je gift in het verborgene,
en jullie Vader, die in het verborgene ziet, zal je ervoor belonen.”

Dit zijn zomaar wat van Jezus’ wetten.
Dit is de gehoorzaamheid die hij vraagt.
Zoals Moeder Maria zegt “Doe maar wat hij jullie zegt, wat het ook is.”
Wie doet wat hij zegt, zijn net als die bedienden,
die de vaten voor de Joodse reinheidswetten vullen.
En net als we veel van Gods goedheid niet doorhebben,
mag ook jouw goedheid onder de pet blijven; en God zal je belonen.
Jezus veranderde water in wijn die het hart verheugd,
zo verandert hij ook gehoorzaamheid in vreugde.

Ik zou echt willen dat we dit eens gingen proberen.
En ik merk bij mezelf dat allerlei smoesjes en excuses,
me tegenhouden om gewoon te doen wat Jezus zegt.
Wat ik vooral ontdek, als ik Jezus hoor en zie,
is waarin ik tekort schiet, wanneer ik niet in hem ben.

En ik geloof dat ook daarover, dit verhaal wat te zeggen heeft:
We delen met elkaar ons leven.
En dat is niet altijd zuiver water, dat is niet altijd rein,
laat staan dat we er altijd een verheugd hart bij hebben.
Er is in ons leven ongehoorzaamheid.

En wat we elkaar opdienen, is soms vuil afwaswater,
waar brokstukken aangekoekt eten dobberen.
Waar we als onverbonden eilandjes vet langs elkaar heen drijven.
We proeven van elkaar, zoals de ceremoniemeester,
die merkwaardige keuringsdienst van waarden.
Hij weet niet waar het vandaan komt. En dat is maar goed ook…
Zullen de bedienden hebben geaarzeld, gelachen?
Haha, we gaan de ceremoniemeester water met zeep geven
waar de restjes couscous nog in drijven?
Als wij van elkaars leven proeven, van ons vervuilde water,
zien we vooral de verontreiniging.
En aarzelen we ook niet vaak, om ons leven met elkaar te delen.

Jezus leert ons ook dat hij ons komt schoonmaken.
Niet door middel van die Joodse reinigingswetten,
maar juist omdat onze gehoorzaamheid het niet redt.
Maar als Jezus ons wast dan worden dus ook die vaten weer schoon.
Een leven, van hem vervuld. Was ook bedoeld zijn om rein te zijn.
maar het wonder van Jezus is, dat afwas–water
niet zomaar schoon water wordt, het wordt wijn. Het leven wordt een feest.

Hij geeft je geluk, als je verleiding amputeert, als vervolging draagt,
bidt voor anders–denkenden. Het verheugt je hart, als je graag goed doet,
net als God royaal uitdeelt van goedheid en heerlijkheid
zonder dat je er de credits voor wilt. Je wordt er echt blij van.
Je ontdekt namelijk dat hij het is, die het hart verheugd.
God heeft mijn gehoorzaamheid verandert, in zijn gehoorzaamheid in mij.
Hij in mij.

Maria zegt, doe wat hij zegt, wat het ook is.
Geen smoesjes, of uitvluchten, maar als we falen, is Hij zelf het Woord.
God vraagt gehoorzaamheid, geen excuses.
maar als we niet luisteren, hij is zelf onze gehoorzaam geworden,
om onze verontreiniging te ver–ont–schuldigen; ons zonder schuld maken.
Gods profeten zeggen zo vaak, ga het pad wat ik wijs.
Maar Hij zegt: Ik ben de Weg.
En tegen wie bij de put zit, zegt Jezus: Ik ben het water dat leven geeft.
En hier op dit bruiloftsfeest van 2 anonieme mensen,
zegt het Lam, de Bruidegom met de naam boven alle namen:
Ik ben de reinheid zelf, ik maak schoon,
ik ben het levende water en ik ben de wijn.
Ik ben het beste, en ik kom op het laatst.
Ik ben het woord, ik ben de wet, maar dan ben ik ook de gehoorzaamheid.
Ik ben wat jij niet bent, maar drink mij in.
Dan ben ik de vreugde van je hart.
En stromen van levend water zullen uit je komen.
Dan wordt je zoals ik.

Ontdekt dat hij het is, die het hart verheugd.
God heeft mijn gehoorzaamheid verandert,
in zijn gehoorzaamheid in mij. Hij in mij.

God bewaart het beste voor het laatst.
Laten wij ondertussen maar gewoon doen wat hij ons zegt,
wat het ook is.

Amen