Zingen is verkondigen

Geliefde gemeente van onze Heer Jezus Christus,

Er wordt deze tijd veel gezongen.
Het is namelijk de tijd van het jaar:
Hij komt, hij komt! De goede goede …?
De psalm zingt over een goede Koning; over een rechtvaardige rechter.
Want het is de tijd van het jaar om stil te staan
bij de intocht van God, in deze wereld. Ps 96:11–13a
“Laat de hemel verheugd zijn, de aarde juichen,
de zee bruisen en alles wat daar leeft.
Laat het veld verblijd zijn en alles wat daar groeit,
laten alle bomen jubelen voor de HEER,
want hij is in aantocht, in aantocht is hij als rechter van de aarde.”

De periode van advent is begonnen.
En dan leven we toe naar het kerstfeest. Dat Jezus komt.
God komt bij ons, als een echt mens. God is met ons.
En vol verwachting, bewaren we de woorden in ons hart.
Tegelijk leven we ver na kerst; ver na zijn vertrek ook weer,
toen hij naar de hemel terugging en die woorden uitsprak: Mt 28:20
“ik ben met jullie, alle dagen, tot aan de voltooiing van deze wereld”
en nog steeds bewaren we zijn woorden in ons hart,
zien we uit naar de voltooiing van deze wereld.
En nog steeds verwachten we dat hij komt. Ps 96: 13b
Later, zal hij komen, “als rechter van de aarde
Rechtvaardig zal hij de wereld berechten,
volken oordelen, trouw aan zijn woord”

Hij komt als rechter.
Dit is interessant he?
Dat oordeel, roept de angst op dat je de zwarte piet krijgt toegespeelt,
en die rechter; als je dat tegemoet ziet, is het niet zo best.
Ik weet niet of jullie de onderzoeken naar
Ruslands bemoeienis in de verkiezingen in de VS volgen,
maar daar worden medewerkers van Trump opgeroepen
om voor allerlei commissies en rechters verschijnen.
Als je oproep krijgt voor de rechtbank,
is dat niet echt een reden voor een loflied.
Of als er een beoordeling aankomt op je werk,
dan is dat niet echt een reden om lekker te gaan zingen.
Toch doet de psalm dat wel.

Hoe komt dat?
Is dat omdat de uitkomst al bekend is?
Stel je eens voor hoe een Jood dit gezongen zou hebben,
toen vijandelijke troepen voor de poort van Jeruzalem stonden,
of toen ze leefden onder Romeinse onderdrukking.
God komt eraan om de volken te berechten!
Zou hij denken, yes! nu krijgen de heidenen er lekker van langs?
Verdiende loon.
Hoe is het voor jou om te zingen?
Als je verlangt dat de waarheid boven tafel komt,
omdat je zo vreselijk onrecht is aangedaan.
Maar misschien schrik je ook wel,
van de wraakgevoelens die we op God projecteren.
Of je schrikt: Ik wil niet dat de waarheid over mij boven tafel komt.
Ik schaam me daarvoor…
Dan hoor je juist de dreiging die daarvan uit gaat.
Geducht is hij, macht en luister vullen zijn heiligdom.
En maar zo heb je het gevoel dat je schuld moet bekennen,
wil je een beetje een gunstige deal krijgen (Flynn?)

Maar deze psalm wordt niet gemotiveerd door wraak.
En ook niet door angst. Maar door echte blijdschap.
Kijk maar in vers 2 waarom:vers 2
“Zing voor de Heer, prijs zijn naam
verkondig van dag tot dag dat hij ons redt.”
Dat is het. Dat God ons redt.

Het zijn wonderdaden.
En in de bijbel zie je bij heel veel van Gods bevrijdende acties,
dat er dan mensen opstaan om te gaan zingen.
Zingen is verkondigen. Het is hetzelfde:
Zingen voor de Heer, en verkondigen dat hij red.
Zingen is verkondigen. Het rijmt, het zijn synoniemen.
Het moet geproclameert worden. Mensen moeten het weten.

En wat zijn die wonderdaden dan?
Dat de sterke tegenover God maar heel zwak blijkt,
maar ook dat de zwakke wordt opgetild, gered.
Als het volk door de zee trek, gaat Mirjam zingen.
“Zingen voor de Heer, zijn macht en majesteit zijn groot!
Paarden en ruiters wierp hij in zee.” Ex. 15:21
Als onder richteres Debora de vijand wordt gedood,
zingt ze een overwinningslied Richt 5.
Als Hannah, de onvruchtbare toch een kind krijgt,
komt een lied op haar lippen: 1 Sam. 2:7,8a,10
“De HEER maakt arm en hij maakt rijk, vernedert diep en heft hoog op.
Hij verheft uit het stof wie berooid is, uit het vuil tilt hij op wie alles ontbeert. (…)
wie het opneemt tegen de HEER wordt gebroken,
vanuit de hemel dondert hij hun toe.
De HEER spreekt recht over heel de aarde, hij geeft macht aan de koning die hij kiest
en verhoogt het aanzien van zijn gezalfde.’”
Maria is bezield door dezelfde Geest,
en als ze zwanger is van Jezus, maakt haar ziel groot: de Heer. Lk 1:51–3
“Hij toont zijn macht en de kracht van zijn arm
en drijft uiteen wie zich verheven wanen, heersers stoot hij van hun troon
en wie gering is geeft hij aanzien.
Wie honger heeft overlaadt hij met gaven,
maar rijken stuurt hij weg met lege handen.”

In de tijd van verwachting zingt ook Zacharia.
En als God in Jezus gekomen is, dan zingen de engelen,
dan looft ook de oude Simon, in de tempel, met baby Jezus in zijn handen.
Er wordt zoveel gezongen. Want er is zoveel te verkondigen.

Oordeel en straf, dat is de keerzijde. Er moet iets wat slecht is weg.
En dat is of de wrede onderdrukking van Egypte,
of de slavernij van de zonde, dat we niet echt vrij zijn.
De druk van het alsmaar moeten presteren,
of dat het nooit goed genoeg is.
Dat wat slecht is, gaat weg. Zo moet je het oordeel lezen.
Het moet weg. Zo dood als Jezus.
Zo hap–slik–weg en dan naar de afvoer, als je een stukje brood wegkauwt.
We verkondigen de dood van de Heer, als we avondmaal vieren.
We preken dat de straf is geweest. Dat het slecht is weggedaan.
En dus: “verkondig van dag tot dag dat hij ons redt”

En wat God doet, moet de wereld in.
Daarom zingen we in de kerk.
Daarom is het prachtig, dat we deze adventsperiode,
ouderen hebben die helpen met verkondigen.
De komende 3 weken, ook als we gescheiden optrekken,
zullen er ouderen zijn, die ons voorgaan, in het zingen van liederen.
Over de komende koning, en dan zul je zien: Zingen is verkondigen
“Maak alle volken zijn majesteit bekend,
aan alle naties zijn wonderdaden.”

Wat moeten wij dan zingen?
Zingen is verkondigen wat God doet.
Dus als Gods iets nieuws doet, dan hoort daarbij ook een nieuw lied.
En reken maar, dat als Jezus terugkomt, we nieuwe wonderdaden bezingen.
Vers 1 zegt dat: Zing een nieuw lied.
Er zijn meer psalmen waar je die oproep hoort.
Maar wanneer is een lied nieuw?

Kijk voor de aardigheid eens naar psalm 98. Ps 98:1
“Zing voor de HEER een nieuw lied:
wonderen heeft hij verricht.
Zijn rechterhand heeft overwonnen,
zijn heilige arm redding gebracht”.
Het begin is letterlijk hetzelfde als psalm 96.
En direct daarop gaat het alweer over de bevrijding.

Of neem het einde, vanaf vers 7Ps 98:7–9
“Laat bruisen de zee en alles wat daar leeft,
laat juichen de wereld met haar bewoners.
Laten de rivieren in de handen klappen
en samen met de bergen jubelen voor de HEER,
want hij is in aantocht als rechter van de aarde.
Rechtvaardig zal hij de wereld berechten,
de volken oordelen naar recht en wet.”
Het beeld is hetzelfde als in psalm 96.
De schepping die meedoet met het loven van God.
Omdat ook de schepping bevrijd is: de bruisende zee
stel je dat ook maar eens voor:
dansende bergen, klappende rivieren,
ik hoorde een dominee dat eens doorzetten als:
wiegende palmbomen zingen Gods lof
begeleidt door swingende parkeermeters.
Er zit een vreugde in deze aarde, in deze wereld.
Er zit een kolkende onderhuidszinderende verwachting,
dat God er weer aan komt. En dat dan alles goed zal komen.

Is het niet schitterend?!
Het is toch brilliant, dat een nieuw lied,
voor zo’n groot gedeelte, gewoon copy–paste is? Ik vind dat humor.
Maar de diepe reden daaronder,
is dat we dezelfde God aan onze kant hebben.
God die komt.
God die met ons is.
God die je, alleen als je zwak bent,
als je lege handen hebt, en hem erkent,
die als je honger hebt je mond vult met meer dan genoeg,
een daar bovenop een loflied op je lippen legt.
Want zingen is verkondigen.

Verkondig dat. Vertel dat aan elkaar.
Proef het als je zo eet.
Als je eet, verkondig je zijn dood.
We proclameren het einde van alles wat slecht is,
en geven voeding aan de gedachte dat hij ons het nieuwe leven geeft.
Verkondig dat, elke dag.
Hoor dat, als je iemand hoort zingen
over de grote daden van onze God.

Amen