Niet nadenken; kruisig Hem.

Geliefde gemeente van onze Heer Jezus Christus,

Over Barabbas hoef je niet 3 keer na te denken.
Dat is een bovenstebeste boef. Dat is duidelijk.
Met misschien ook wel de meest nutteloze naam of bijnaam
die je maar kan bedenken; Bar Abbas…
Bar betekent zoon.
Abbas, je herkent er vast Abba, Vader in.
Barabbas, zoon van de vader.
Welke jongen is nu niet een zoon van een vader?
Misschien zit er wel iets in van: dat is er eentje van…
Hij aardt naar zijn vaartje.
Een papa’s–kindje, omdat zijn vader misschien ook wel een schurk was.
Zo is hij opgevoed, zal papa trots zijn? Zie de mens…
Lucas zegt het tussen neus en lippen door:
Barabbas is een rebel en moordenaar.
Is dat nou een typisch mensenkind?

Barabbas staat op dubbeltal met Jezus.
Ook Zoon des Vaders.
En ook over Jezus hoeft je niet na te denken.
Pilatus spreekt Jezus wel 3 keer vrij:
“Wat voor een kwaad heeft die man gedaan?
Ik heb niets gevonden waarop de doodstraf staat.”
3 keer… Zo vaak als Petrus Jezus zou verloochenen,
zo vaak zegt de rechter hoe onschuldig Jezus is.

Maar het volk is niet redelijk.
Is helemaal door de dolle heen.
Ze denken ook niet meer na. Maar joelen: “Kruisig hem!”
De haat is zo groot, ze willen van hem af.
Pilatus heeft het door, en probeert ze tegemoet te komen,
hij was immers een goeie politicus.
Ik kan hem wel voor jullie martelen, als je dat leuk vind?
Nog maar een keertje geselen dan?
Maar nee, dat is niet goed genoeg: “Kruisig hem!”

Daar staan ze voor Pilatus.
De mensenkinderen staan voor de rechter.
En alles is omgekeerd op deze goede vrijdag.
Want Barabbas, de boef, wordt vrijgelaten.
Jezus, de rechtvaardige, krijgt onverdiend de dood.
Pilatus, die zou moeten rechtspreken,
die het ook wel even probeert, maar toch,
hij laat het recht helemaal kromliggen en verbuigen.
Het buigt en barst, en meest zuivere mens ooit, wordt vervloekt.

Alles is omgekeerd. Jezus speelt de rol van mensen,
en mensen… spelen de rol van God.

Want dit is wat er gebeurt.
Als Jezus dood moet, als hij draagt wat ik en jij eigenlijk verdienden,
dan is de woede van het volk, die onredelijke en uitzinnige haat,
een beeld van Gods afkeer van die zonde.
Je moet het woord Jezus, gewoon even veranderen in ’het kwaad’.
Dan voel je wat er gebeurt.
Het kwaad wordt berecht. En wat wil je dan?
Wil je dan dat het kwaad op de vingers wordt getikt,
in de hoek gaat zitten om de wonden te likken,
maar er voor de rest mee wegkomt?
Nee, dat moet dood. Weg ermee.
Of vul voor de naam van Jezus, een ziekte in.
Corona. Of kanker? En wat wil je dan? Geen genade. Weg ermee!
We voelen aan iets van de afkeer, de afschuw,
de lelijkheid, en dat je wil, dat het van de aardbodem verdwijnt.

En vul voor Jezus’ naam, ook het woord zonde in.
God heeft hem tot zonde gemaakt. Paulus zegt het ergens zo: 2Cor.5:21
“God heeft hem die de zonde niet kende
voor ons één gemaakt met de zonde,
zodat wij door hem rechtvaardig voor God konden worden.”
Laat die woorden doordringen. God heeft Jezus een gemaakt met de zonde.
Het zijn synoniemen geworden. Op 1 hoop geveegd.
Vanaf nu zijn Jezus en het kwaad hetzelfde.
Hij neemt niet maar de rol op zich, maar wordt er één mee.
Verenigd met alle ellende.
God heeft zo’n diepe afkeer, zo’n haat tegen zonde. Weg ermee.
Misschien wil je daar niet aan.
Pilatus ook niet, die zag er geen kwaad in.
Maar toch moest het gebeuren. En de menigte is onverbiddelijk.
Ze gaan op de rechterstoel zitten en het oordeel is duidelijk:
Kruisig hem.

Ik noemde Jezus net de meest zuivere mens ooit.
En dat is helemaal waar. Maar toch niet het hele verhaal.
Het onrecht is zo groot, het is zo krom wat hier gebeurt.
Alleen God kan dat verdragen.

Jezus wordt vervloekt, de zonde op hem geladen,
omdat uiteindelijk alleen God het dragen kan.
Was Jezus alleen maar een zuiver mens geweest,
wat hij bijzonder zielig geweest.
Een tragedie. Dan was deze vrijdag nooit ’goed’ geweest.
En daarin ligt het raadsel van vandaag.

God haat de zonde, zo diep en fel als het volk onredelijk is.
En hij weet dat als hij zijn volle en terechte woede zou laten gaan,
op iemand die alleen maar mens is,
dat die mens, dat de schepping, het niet overleeft.
Dus neemt hij, de zoon van de vader zelf de vloek in ontvangst.
Kijk vanavond naar het volk, dat zich laat ophitsen.
Erger nog dan journalisten bij een oudgereformeerde gemeente.
Kijk naar het volk dat zich overgeeft aan agressie,
erger nog dan het laf in de rug aanvallen,
of met de auto inrijden op een journalist.
Kijk naar het volk dat eens en voor altijd wil afrekenen,
met hem die helemaal wordt zwart gemaakt,
die één is geworden met het kwaad.
Het nodigt jou uit,
om met het volk mee te roepen: kruisig hem.

Want Gods haat om het kwaad,
richt hij op de enige zondebok die die haat handelen kan.
roep je mee?
weg ermee! Laat je ophitsen door het volk,
maak je boos over het kwaad. En leer dat om te haten.
Om er een hartgrondig hekel over te hebben:
Die misstap die je per ongeluk beging,
die karakterzwakte, die echt foute keuze.
Weg ermee.
En als mensen zeggen: Oh, ik zie er geen kwaad in,
wees koppiger dan wat recht of redelijk is.
Roep het nog een keer: kruisig hem.

Zo leren we om afstand te nemen, van wat er niet deugt in mij.
Zo leer je om af te leggen wat niet bij je past.
Waar we juist zo mee verweven zijn:
de verkeerde reflexen, het denken aan jezelf, gebrek aan liefde.
Met al dat kwaad heeft Jezus zich geïdentificeerd.
Als echt mensenkind, als zoon van voorvader Adam.
“God heeft hem die de zonde niet kende
voor ons één gemaakt met de zonde
zodat wij door hem rechtvaardig voor God konden worden.”

Als dat sterft, als ook ik mijn kwaad kwijt kan,
dan is het een goede vrijdag.
Daar hoef je niet 3 keer over na te denken.
Maar slechts 3 dagen op te wachten.
En dan treffen we deze zoon van de vader aan, op een positie elders.
Amen