Zorgen

Geliefde gemeente van onze Heer Jezus Christus,

Is het gelukt, het afgelopen jaar, om je geen zorgen te maken?
Volgens mij voelen we allemaal wel,
dat we leven in een wereld waar van alles aan de hand is.
En ik weet niet hoe het u is vergaan, maar er is genoeg
om over te piekeren of ongerust over te zijn. Hoe zal het gaan …

Voor de goede orde, er is niets mis met zorgen.
Het geeft aan dat je ergens om geeft.
Je draagt zorg, je hebt zorg.
Zorgzaam en verzorgers, het zijn positieve woorden.
Waar zou de wereld zijn, als die er niet waren?
Zo dacht ik deze week na over de uitdrukking:
je zorgen maken. Want dat vinden we niet zo positief.
Maak je dan iets wat er niet is?
Hoe terecht is het om zorg te hebben?
– Zo tussen de oliebollen en knallen door,
staan we samen even stil, bij het afgelopen jaar,
bij zorgen, en bij het koninkrijk van God.
In het geloof dat hij zorgt.

Ze waren er genoeg dit jaar, zorgen:
In de wereld: om de oorlog in Oekraïne.
de rol de VS en Europa, van Rusland, Iran en China in dit alles.
Wie levert wie welke wapens. Wat wordt de plek van grootmachten?
En als er iets gaat schuiven in de verhoudingen,
zal dat zonder slag of stoot gaan?
Je kunt met de mensen begaan zijn, maar er ook onrustig van worden:
van protesten in Iran, een aanslag in Parijs, onrust op de Balkan.
Of je maakt je zorgen om het klimaat:
Overstromingen bijvoorbeeld in Suriname of Nigeria,
het jaarlijks terugkerende orkaanseizoen, bosbranden in Zuid–Europa,
dan weer te hoog of te laag water, en nu extreme kou in de VS.
En hebben we zoveel vertrouwen in de klimaatafspraken?
Dan de economie. Zorgen om een recessie, om inflatie.
Maar ook in je eigen portemonnee: lukt het om het gas te betalen,
eerst bespeeld door Rusland, en vervolgens gecompenseerd, maar is het genoeg?
Of is een prijsplafond ook weer een politiek spel …

En kijk naar een samenleving die probeert om te gaan met schuld,
Rutte biedt excuses aan voor het slavernij–verleden. Terecht en nodig.
Je voelt iets van hoe kwaad doorwerkt en doorwoekert in generaties.
Tot in het 3e en 4e geslacht, en nog verder.
Maar even leek er sprake van dat men alleen zou weten van vergeving
bij betaling; ik vraag me dan af: is ook dat misschien een vorm van uitbuiting,
dan niet van slaven, maar van schuld?
Het is moeilijk om om te gaan met schuld, zowel van jezelf als van een ander.
En zo is er nog heel veel meer, terugkijkend op een heel jaar.
En we voelen wel: elke dag heeft genoeg aan zijn eigen kwaad.

Jezus plaatst het in de context van het koninkrijk.
Zoek eerst het koninkrijk. Koninginnen gaan en koningen komen,
maar zoek eerst het koninkrijk van God. En zoek Gods gerechtigheid.
En dan krijg je al het andere cadeau.
Met die houding, zegt Jezus dat je je geen zorgen hoeft te maken.

O? Lost dat dan alles op? Vrede in Oekraïne? Herstel van de zeespiegel?
maakt dat de wereld bereid rekening te houden met milieu,
met rechte verhoudingen.
Als jij je richt op de hemel, en het recht van God?

In het beste geval helpt het jou.
dan motiveert het jouw keuzes.
Helpt het mij om te zoeken wat recht is,
voor God, voor mijn naaste, voor de wereld.
Maar dat is het beste geval, als het mij al lukt.
Maar ik heb niet de hoop dat het bij iedereen werkt.

Het stelt je de vraag: wat is dat koninkrijk eigenlijk?
Het is allereerst iets waar je naar moet zoeken.
Want als we voelen dat elke dag nog meer dan genoeg kwaad heeft,
is dat koninkrijk van God er dan wel?
Jezus zegt: Zoek het koninkrijk. Zoeken. Je bent er niet zomaar …

En tegelijk moeten we zeggen, dat alles van God is.
God is koning, van alle mensen, van de hele kosmos.
Er is geen duimbreed waarvan Christus niet zegt: dat is van mij!
Alles valt onder zijn beheer, of men het nu weet of niet.
Onderdanen luisteren niet altijd naar hun koning.
Koningschap betekent niet dat alles gaat zoals de koning wil.
Maar deze koning zal daar wel komen.
En als iedereen luistert zal alles goed zijn.

Toch, zijn koningschap stelt je voor een raadsel.
Want zeggen dat hij alle macht heeft,
en ja, dat was ook echt zo in anno domini 2022, een jaar van de heer,
zeggen dat hij alle macht heeft,
en dan tegelijk de jaaroverzichten zien, met alle leed,
dat lijkt te botsen.
God is dus koning, over alles. En tegelijk is het soms ver te zoeken.

Het is belangrijk om het zo eerlijk te zeggen.
Geloof in God is geen garantie voor een leven,
waarin je heil en zegen merkt.
We wensen het elkaar toe, de allerbeste wensen, maar het is geen garantie.
Geloof in God is geen zekerheid voor welvaart of vrede.
Jezus is eerlijk:
Elke dag, ook de dagen vandaag, zelfs onder zijn koningschap,
hebben genoeg aan hun kwaad.
Is er dan kwaad als God regeert?

Jezus heeft het kwaad overwonnen. Zeker.
Maar laten we vooral ook eerlijk blijven zeggen
wanneer we nog midden in de naweeën van zonde en gebrokenheid leven.

Maak deze woorden van Jezus, dan ook niet vromer dan ze zijn.
We lezen in onze vertaling:
“Maak je dus geen zorgen voor de dag van morgen,
want de dag van morgen zorgt wel voor zichzelf.”
De vertaling van het Boek maakt het wel ietsje vromer:
“ook morgen zal God u weer geven wat u nodig hebt.”
Dat is natuurlijk wel waar, God zorgt
maar niet wat Jezus hier zegt.

Morgen zorgt wel voor zichzelf. Wat betekent dat?
Ik zou zeggen: Hou jij het maar bij hier en bij nu.
En ook dat valt onder Gods koningschap.
Als Jezus zegt dat je je geen zorgen hoeft te maken,
dan is dat omdat koning je vraagt om hem te vertrouwen.
Jou taak voor 2023 is niet om de wereld te fixen.
Om alle leed te dragen, of zorgen voor wereldvrede.

Onze taak is om het koningschap van God aan te wijzen.
Te zoeken naar plekken waar we zien dat recht en gerechtigheid heersen.
En steek daartoe maar gerust de handen uit de mouwen.
“het werk van onze handen, bevestig dat.”
Maar met alles wat we doen en maken,
zorgen hoeven we niet te maken.
Eerlijk erkennen, wat er nog gebroken is.
En dan samen met de brokstukken naar de koning toe.
Zoeken naar wat recht is. En dan komt het wel.

Heil en zegen. Geluk. Zelfs gezondheid en welvaart,
Ik wens het je allemaal toe.
Het is “al het andere wat God er bovenop geven zal”
als je ook het komende jaar vanuit Gods koningschap wil leven.
Gewoon, in de dingen van alle dag,
een lijntje met de hemel, wat is recht, wat wil de koning,
wat is goed en mooi?
wat bevordert vrede en rust, ook in jezelf.
waar mag ik van genieten, aan werken, op hopen?
wat krijg ik, aan moois, aan onverwachts
wat krijg ik te verwerken, aan tegenslag?
want ook van morgen geldt:
dat elke dag genoeg heeft aan zijn eigen kwaad.

Maar houdt dat lijntje, wees je bewust dat je een stap zet in Gods wereld,
in zijn koninkrijk, onder zijn koningschap.
En zoek het ook op waar je dat ziet gebeuren.
Het zal je bemoedigen.
En keer op keer overtuigen van het adres,
waar we naartoe mogen, met al onze zorgen.
Namelijk naar de enige koning die de macht heeft,
om me te horen, me te dragen, te troosten, te bemoedigen.
De enige koning, die het vertrouwen waard is.

Als morgen genoeg heeft aan zijn eigen kwaad,
hopen we op de overmorgen,
als Jezus op een goede dag terug komen zal.
Misschien wel in 2023 en misschien ook niet.
Maar het zal in elk geval een jaar des heren zijn.
Zoek zijn koninkrijk.
Want voor elke keer dat je het vindt, krijg je bevestigt
dat hij je vertrouwen waard is.
En kunnen we het kwaad van elke dag, maar ook zorgen,
zowel uit angst als uit liefdevolle zorgzaamheid,
bij hem kwijt. Elke dag. Tot de koning komt. Amen