Gen. 14 | link naar preektekst |
Vechten voor een ander
|
Serie: Rond Abraham (1 van 4)
< > PowerPoint beschikbaar | 2019-06-30 mo Heerde 2020-01-19 mi tHarde |
Geliefde gemeente van onze Heer Jezus Christus,
Ooit naar Abram gekeken als een generaal?
In mijn hoofd is Abram vooral op reis, een zwervend en trekkend leven,
geroepen, ontwortelt, uiteindelijk een leven lang vreemdeling.
Soms zit hij voor zijn tent, ontvangt hij gasten,
en is de voorbeeldige gastheer.
In die gasten ontvangt hij God zelf, ontvangt hij beloften,
krijgt hij een verbond met de allerhoogste God
een diepe band, met Vader in de hemel, zomaar, in de schoot geworpen.
En Sara, zijn vrouw krijgt in haar schoot: een zoon.
Waar ze vol ongeloof om hebben gelachen,
werd een echte lach van diep geluk.
Een leven lang luisteren, ontvangen, gehoorzaam zijn.
Ik denk dan dus niet zo snel aan Abram als generaal.
Door Gods belofte aan hem, werd hij de vader van alle gelovigen,
en kunnen we een voorbeeld aan hem nemen.
Zo kijken we meestal naar Abram, als voorbeeld.
Hoe zullen we dan dit hoofdstuk lezen? Waar vocht hij voor?
Kunnen wij hier een voorbeeld aan nemen,
nu we Abram leren kennen als iemand die vecht.
Genesis 14 gebruikt een half hoofdstuk om een situatieschets te geven.
Eerst even een kaart erbij. kaart
Dit is de regio, en de blauwe lijn is waar Abram vandaan komt.
Rechts onderin ligt Ur. En dan langs Babylon, en dan bovenaan via
Haran.
En dan weer na beneden.
En dan heel wat omzwervingen in het beloofde land.
En dan begint Genesis 14 met 4 koningen, die de baas waren.
Ze heersten vanuit: Sinear, Ellasar, Elam, en Goïm. 4 steden
Deze plaatsen zijn niet allemaal met zekerheid terug te vinden.
Sinear is het gebied tussen de twee grote rivieren, Sinear
en is soms hetzelfde als de stad Babylon.
Babylon in Sinear is ook de plaats die in Genesis eerder is genoemd,
niet alleen vanwege de toren,
maar ook als plaats waar de eerste machthebber regeerde.
Nimrod, de allereerst koning van de mensheid Gen 10:8b,10
Trouwens, ook het Ur van de Chaldeeën, waar Abrahams familie
oorspronkelijk vandaan kwam, ligt in dit gebied.
De tweede stad die genoemd is, Ellasar is niet zeker. Ellasar
Of het gaat om de stad Lasra, in dat gebied,
of is een vervorming van Assur, wat wat hoger ligt.
Elam ligt rechts van het gebied van Sinear. Elam
De koning, Kedorlaomer wordt vaak genoemd,
dus Elam zal wel de machtigste zijn geweest.
De vierde stad heet Goïm, dat betekent ’volken’ en klinkt als heidenen.
Goïm
Of dat de naam van de stad was, of een soort verzamelnaam was,
voor volkeren nog verder weg weet ik niet. Maar duidelijk is:
dit bondgenootschap van 4 steden, is de wereldmacht van het moment.
Dan vertelt Genesis hoe in een uithoek van dat rijk,
5 koningen in opstand komen. 5 steden
De steden Sodom, Gomorra, Adma, Seboïm en Soar dat toen Bela heette,
allemaal steden, waar nu de Dode Zee is.
Je voelt de aarde alvast trillen,
onder de dreiging van Gods komende oordeel over Sodom en Gomorra.
Je voelt hoe de spanning wordt opgevoerd als vrij random wordt vermeld
wat voor een bijzonder landschap het toen was, met aardpek–putten.
De geur van teer, pek, asfalt, als voorloper van het vuur en zwavel,
wat God van de hemel zal laten vallen.
Kedorlaomer, de koning van 4 sterke steden, neemt zijn alliantie mee,
om de opstandelingen een lesje te leren. Kedorlaomer valt aan
Onderweg verslaan ze volk na volk,
en onderwerpen elke stad die ze tegenkomen.
De koning van Sodom, van het clubje van 5,
vecht tegen Koning Kedorlaomer, van de groep van 4.
En Sodom verliest, de opstand is mislukt. Sodom verliest
Inwoners van de stad, ook Lot en zijn familie,
worden als buit, als krijgsgevangen weggevoerd.
Dit is de situatieschets.
Abram krijgt het te horen. Abram achtervolgt
En dan neemt hij het dus op tegen deze wereldmacht.
Hij wil zijn neef bevrijden,
verzameld alle mannen die bij hem in dienst zijn,
En met 318 man trekt hij op tegen deze supersterke alliantie.
En hij bevrijdt Lot, rooft de buit terug, hij wint het.
Hoe moet je dit verhaal nu lezen? zwart
Moeten we dit voorbeeld volgen, en net als Abram,
het nu opnemen tegen machtige instanties,
als ze je familie in het nauw brengen?
Zegt het verhaal dat je niet bang hoeft te zijn,
maar dat je de wereld aankan? Wat wil het verhaal je vertellen?
Dit was een vraag waar bijbellezers zelf ook erg mee bezig waren.
Want neem nu bijvoorbeeld die 318 knechten,
waarmee Abram op oorlogspad gaat.
Dat is wel een bijzonder precies getal.
Nu kan je denken, tja, dat is nu eenmaal precies het aantal mannen
die hij in dienst had. Maar Joden dachten niet zo.
Omdat ze erg geloven dat God door de tekst heen spreken wil,
dan zal er wel wat achter elk detail zitten.
En dan moet ik even iets vertellen over de manier waarop Joden
en ook Grieken later schreven.
Wij hebben nu letters én cijfers. Maar in die tijd, hadden ze geen
cijfers.
Als je een getal wilde schrijven, schreef je het getal als woord
voluit.
Dat is veel werk, of je doet het korter, door daar letters voor te
gebruiken:
a = 1, b = 2, c = 3. En als je bij de tientallen aankwam telde je
verder:
k = 10, l = 20. En dan bij de honderdtallen u = 100, enzovoort.
De Joden gebruiken een ander alfabet. Hebreeuws alfabet
En ze waren dus gewend dat je letter kan gebruiken als cijfers.
En dan kun je die cijfers bij elkaar optellen,
en dan weet je hoeveel je naam waard is.
Hier is de tabel met Hebreeuwse letters, en hoeveel elke letter waard
is.
Zullen we eens een Hebreeuwse naam proberen?
Abraham had een knecht. En die heet: Eliëzer. Je schrijft dat zo:
Eliëzer
En dan moeten we rechts beginnen.
De eerste letter heet Alef, die is 1 punt waard alef
Dan krijg je in de naam Eliëzer, de L, 30 punten lamed
De Jod, de i, is 10 punten yod
de eh–klank, in dit geval 70 ayin
Dan de z, van 7 zayin
En de laatste is een R, 200 punten resh
Kan iemand voor me uitrekenen wat je krijgt als je dit optelt?
Dit is samen 318.318
En dit is natuurlijk een beetje gek
om zo midden in een preek wat te rekenen.
Maar dit is een manier waarop Joden de bijbel lezen,
en dan staat er dus dat Abram met 318 knechten, de legers aanvalt.
En dat leggen ze dan uit. Die 318 knechten, is een soort code,
Abram vocht samen met zijn knecht Eliëzer.
Met zijn tweetjes konden ze de hele wereld aan.
Ik denk niet dat wij zo de bijbel lezen.
Maar ik denk dat je wel snapt,
dat daar het wonder groter van wordt.
Abram en zijn ene knecht, zijn zo gezegend door God,
dat je met Hem het tegen alles en iedereen kunt opnemen.
En dat is natuurlijk wel waar.
En dit vertel ik, omdat dit niet iets is van Joden alleen.
Ook christenen, die in de begintijd van de kerk, dit verhaal lazen,
dachten, he wat zou het nou betekenen dat er 318 knechten waren?
Waarom laat God het zo precies opschrijven,
zit er een diepere betekenis achter?
Ja, dachten sommigen.Grieks alfabet
Hier zie je de getallen die bij het Griekse alfabet passen.
Als je nu in Griekse letters het getal 318 wilde schrijven,
dan krijg je dit:TIH=318
de Tau voor 300. de I, de Jota, is 10
en wat op een H lijkt, de Eta, is 8. Samen 318.
Mensen legden dat zo uit.
Die laatste twee letters, zijn de eerste letters van Jezus.
Zo wordt zijn naam afgekort
En de Tau, is een symbool wat lijkt op een kruis.
En dan halen ze dus deze uitleg uit het verhaal:
Abram wordt geholpen door Jezus. In de kracht van het kruis van Jezus,
kun je overwinnen over alle machten van de wereld.
Ik denk nog steeds dat deze manier van lezen voor ons niet zo werkt.
Maar ik wil ermee laten zien, dat gelovigen, vroeger,
maar wij vandaag net zo goed, op zoek zijn naar betekenis.
We geloven in Jezus, we geloven dat God door de bijbel ons aanspreekt,
en we zoeken naar manieren, waarop we kunnen horen wat God zegt.
Dan ik geloof ook, dat we wel een beetje waardering kunnen opbrengen,
en misschien ook de zoektocht van anderen herkennen.
Hoe komt God in deze tekst naar mijn toe? zwart
Als je het verhaal verder leest, de strijd is achter de rug.
Abram heeft gewonnen, en een flinke hoeveelheid buitgemaakt,
maar belangrijker, zijn neef Lot en familie bevrijdt.
Hij vocht voor de ander. Abram keert terug met zijn bondgenoten,
en dan komen ze de gevluchte koning van Sodom tegen.
En dan is daarop eens een bijzonder figuur bij hem: Melchizedek.
Hij duikt zomaar opeens op.
Na de 4 koningen van mega–steden, de 5 oorlogsbazen die rebelleren,
na de generaals die in de asfaltputten vallen,
en steden die in zwavel zullen verdwijnen,
staat daar opeens Melchizedek, de Koning van Salem.
De naam Melchizedek betekent, Koning van gerechtigheid.
En hij is de Koning van Salem, Shaloom betekent vrede.
Melchizedek is dus de koning van recht en vrede.
En wat hij dan doet is bijzonder.
Abram heeft gevochten, en Melchizedek zorgt er dan voor,
dat God naar hem toekomt. Die was het hele hoofdstuk nog niet genoemd.
Maar de priester laat zien
dat God even iets met Abrams leven te maken heeft.
Hij verbindt deze wereld van ons, aan God:
Wat je net gedaan hebt, dat komt omdat God je heeft gezegend:
“Gezegend zij Abram door God, de Allerhoogste, schepper van hemel en
aarde.
Gezegend zij God, de Allerhoogste: uw vijanden leverde hij aan u
uit.”
Dus die christelijke manier van uitleggen van de 318 is zo gek niet.
Wat God zit er dus blijkbaar achter. Inderdaad, heeft God geholpen.
En ik haal er voor ons 2 dingen uit.
Het eerste is kijken naar die Melchizedek.
Hij komt zomaar uit de lucht gevallen.
Maar ook wij, kunnen dus zomaar een ander, uit het niets, zegenen.
En hoe vaak hebben we dat ook niet nodig?
Dat er iemand is, die even als een priester,
mijn wereld en dat waar ik voor vecht, verbindt aan de wereld van God.
Toen je slaagde voor je examen, heeft toen iemand gezegd:
je bent geslaagd met de hulp van God; dat was zijn zegen?
Zeggen we, na een succes wel eens tegen elkaar:
Gods zegen rustte erop?
Ik weet niet of we dat doen, maar zo is het wel, toch?
Verbindt jouw wereld aan die van God bij brood en wijn.
En het tweede zie je als je let op Abram. Hij neemt die zegen aan.
En dat zie je op meerdere manieren:
Eerste: hij geeft aan Melchizedek 10 procent van de buit.
Misschien weet je wel dat later, als God zijn wetten geeft,
hij de regel geeft dat het volk tienden moet geven.
10 procent van je oogst, of van je bezit, is voor God.
De Levieten, mensen die in de tempel werkte, mochten dat innen.
Daar mochten ze voor een deel ook van leven.
Abram voelt op de een of andere manier aan dat het passend is,
om dit te doen, aan deze priester van de Allerhoogste.
Zelfs nog voordat Levi geboren was,
nog voordat God die wetten gegeven had.
En een andere manier waaraan je ziet,
dat Abram de zegen van Melchizedek aanneemt, zie je in zijn woorden.
Hij neemt letterlijk de woorden van Melchizedek over.
Abram zegt tegen die koning van Sodom:
“Ik zweer bij God, de allerhoogste, de schepper van hemel en
aarde”…
– dat is precies hoe Melchizedek God noemde –
“… ik zweer dat ik volstrekt niets wil aannemen van wat uw eigendom
is,
nog geen draad of schoenriem.
U zult niet kunnen zeggen: “Ik ben het die Abram rijk heeft
gemaakt.””
Zelfs als Abram een generaal is,
is hij niet iemand die neemt, ten koste van een ander.
Zou Abram de buit niet hebben willen houden,
omdat er zo’n slechte naam aan kleefde?
Zou hij hebben aangevoeld dat Sodom binnenkort over de kop zou gaan?
Ik weet het niet.
Maar Abram blijft die hoffelijke, voorbeeldige gelovige,
die het verwacht van God, alleen van God wil ontvangen.
Ik noemde net al even, hoe Melchizedek een tiende kreeg.
Nog voordat God die wetten gegeven had.
In Hebreeën 7 wordt dat uitgelegd.Heb.7:1–3
“Want deze Melchizedek, koning van Salem en priester van de
allerhoogste God,
ging Abraham tegemoet toen deze terugkeerde van zijn overwinning
op de koningen, en zegende hem, waarna Abraham hem een tiende van alle
buit gaf.
Zijn naam betekent ‘koning van de gerechtigheid’,
en verder is hij ook koning van Salem, dat is ‘koning van de vrede’.
Hij heeft geen vader of moeder, geen stamboom,
geen oorsprong of levenseinde en lijkt op de Zoon van God – hij is
priester voor altijd.”
Ze zeggen hier eigenlijk. Hij lijkt op Jezus.
Doordat we niets van Melchizedek weten,
niet wat de naam van zijn vader of moeder is,
wat zijn herkomst of stamboom is,
wanneer hij begon of eindigde met koning en priester zijn.
Hebreeën trekt daaruit de conclusie:
Hij heeft geen oorsprong of levenseinde,
hij lijkt op de Zoon van God.
Hij is de Vredevorst en priester voor altijd. zwart
Hebreeën laat zien hoe je in bijbelverhalen Jezus kunt ontdekken.
Juist die persoon van Melchizedek, die uit de lucht komt vallen,
laat zien, dat buiten onze wereld om, buiten de wetten om,
dat God zelf je leven binnen komt.
Hij stuurt niet alleen mensen, om je wereld aan die van God te
verbinden,
maar hij zorgt uiteindelijk zelf, voor de verbinding.
God wil er mee laten zien dat hij zelf de Vredevorst is.
Misschien vond je dit verwarrend.
Want je kan zo’n verhaal dus op zoveel manieren lezen.
Hoe weet je nou of je goed zit?
Niet elke symboliek is geloofwaardig.
Niet elk getal heeft een diepere betekenis,
niet elk detail spreekt altijd tot je.
Maar achter deze woorden, achter deze verhalen,
verslagen van de geschiedenis, zit de Geest van God.
En diezelfde Geest inspireert ook jou vandaag.
En ik wil dat je van deze preek dit onthoud:
namelijk dat je in bijbelse personen mag zoeken: wat lijkt erin op
Jezus?
En als Melchizedek dan op Jezus lijkt, wat leer ik dan over hem?
he, nu valt opeens ook dat brood en die wijn op.
Maar ga ook zoeken: waar lijk ik op?
en misschien herken je je levensverhaal dan even terug,
in dat van Lot.
Een tijd zo midden in de wereld geleefd, maar je moest bevrijd worden,
Ook dan is daar voor jou een priester–koning,
en is er na onrecht weer recht, na onvrede, weer vrede.
Of lijkt je verhaal op Abram, en voel je je vechten;
dan leef je toe naar de koning van vrede en recht.
Je ontdekt hoe elk gevecht uiteindelijk alleen gewonnen kan worden,
in de kracht van het kruis.
Dus, wat je ook ontdekt, hoe God ook tot je spreekt,
zulke teksten brengen je bij Hem. Dat mag je geloven.
Want hijzelf maakt de verbinding, hij maakt zich bekend.
Na zoveel letters komt het samen.
En het vormt een Woord. Jezus is het Woord.
Hij vocht, niet voor zichzelf, maar voor een ander, voor jou en mij.
Gezegend de naam van Jezus, Gezegend zij God, de Allerhoogste:
de vijanden leverde God aan hem uit.
En hij maakt alles recht, en komt met vrede.
Amen
online delen:
hermeneutiek
typologie
viervoudige schriftzin
berachot
bevrijding
geestelijke strijd
vrede
Abraham
Melchizedek
Deze preek maakt deel uit van een serie: Rond Abraham
4 Portretten van personages rondom Abraham. Daarbij ook telkens de hermeneutische vraag hoe wij de geschiedenis christologisch kunnen lezen. Over Abram als generaal (1), over Lot (2), over Ismael (3) en over het graf van Sara (4)
- Gen. 14 - Vechten voor een ander (huidige pagina)
- Gen. 19:15-17 - Lot
- Gen. 21:10 - Ismael
- Gen. 23 - Een graf voor Sara
Meer preken uit Genesis